De EU Strategie voor de opzet en opschaling van MKB bedrijven

01 jun De EU Strategie voor de opzet en opschaling van MKB bedrijven

INLEIDING

De Europese Commissie presenteerde in mei 2025 de EU Startup and Scaleup Strategy, gericht op het versterken van het Europese innovatie-ecosysteem. Voor het Nederlandse MKB – met name startups en scaleups – biedt deze strategie kansen voor groei, innovatie, internationalisatie en financiering. In dit memorandum worden drie kernprogramma’s toegelicht:

1. Horizon Europe – voor R&D-projecten en innovatiepartnerschappen
2. EIC Accelerator – voor individuele disruptieve innovators
3. InvestEU/EIF – voor toegang tot leningen en durfkapitaal

Per programma wordt het doel, de doelgroep, de aanpak en een gedetailleerde checklist gegeven.

1. PROGRAMMA: HORIZON EUROPE

Doel:

Horizon Europe is het belangrijkste EU-programma voor onderzoek en innovatie. Het bevordert grensoverschrijdende samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Het richt zich op maatschappelijke uitdagingen (klimaat, gezondheid, digitalisering) en technologische vooruitgang.

Doelgroep:

• Innovatieve MKB-bedrijven met een onderzoeks- of ontwikkelingscomponent
• Bedrijven die willen samenwerken met Europese partners
• Sectoren zoals gezondheidszorg, energie, mobiliteit, landbouw, IT, milieu

Voordelen:

• Tot 100% subsidie op directe kosten + overheadvergoeding
• Netwerken met EU-toppartners
• Valorisatie van onderzoek in commerciële toepassingen

Procedure:

1. Zoek een passende call for proposals via het EU Funding & Tenders Portal.
2. Vorm een consortium van minimaal drie partners uit drie verschillende EU/EER-landen.
3. Schrijf een projectvoorstel met impactanalyse, werkpakketten en begroting.
4. Dien de aanvraag tijdig in via het portaal.
5. Bij goedkeuring: onderteken de Grant Agreement en start het project.

CHECKLIST – HORIZON EUROPE

Voorbereiding:

• Ik heb de juiste call gevonden op het Funding & Tenders Portal.
• Mijn bedrijf vormt samen met min. twee andere EU-partners een consortium.
• Mijn project draagt bij aan EU-beleidsdoelen (bv. Green Deal, digitalisering).
• De organisatie is geregistreerd op het EU-portaal.

Aanvraag:

• Een compleet projectvoorstel is opgesteld.
• Er is een duidelijke begroting per partner.
• Alle partners hebben bijgedragen aan het voorstel en intern goedgekeurd.

Na goedkeuring:

• Een consortium agreement is ondertekend.
• Een Grant Agreement is formeel vastgesteld.
• Rapportageverplichtingen zijn intern geborgd.

 PROGRAMMA: EIC ACCELERATOR

Doel:

De European Innovation Council Accelerator (EIC Accelerator) is ontworpen om bedrijven met doorbraaktechnologieën te ondersteunen bij het commercialiseren van hun innovatie. De EIC biedt “blended finance”: subsidies én aandelenkapitaal (equity), en richt zich op disruptieve innovaties met internationaal schaalpotentieel.

Doelgroep:

• Innovatieve MKB-bedrijven, met name startups en scaleups
• Deep tech, medtech, AI, cleantech, quantum, robotica
• Projecten met een hoog risico maar groot marktpotentieel

Voordelen:

• Tot €2,5 miljoen subsidie + tot €15 miljoen equity-financiering
• Intensieve coaching en ondersteuning door EU-experts
• Snelle toegang tot investeerders en netwerken

Procedure:

De aanvraag verloopt in drie fasen:

1. Short Application: Pitch deck, 3-minutenvideo en korte innovatiebeschrijving.
2. Full Proposal (bij goedkeuring): Uitgebreid businessplan, impactanalyse, financieel plan.
3. Interview: Mondelinge verdediging van het project voor een investeringspanel.

Selectiecriteria:

• Excellentie van innovatie
• Marktpotentieel en schaalbaarheid
• Capaciteit van het team
• Europese toegevoegde waarde

CHECKLIST – EIC ACCELERATOR

Fase 1 – Short Application:

• Pitch deck van max. 10 slides opgesteld
• 3-minuten pitchvideo opgenomen en geüpload
• Kerninformatie ingevuld via het EIC-aanvraagportaal

Fase 2 – Full Proposal (bij selectie):

• Businessplan (innovatie, markt, concurrentie, team) uitgewerkt
• Financieringsbehoefte en gebruik van middelen onderbouwd
• Maatschappelijke impact in kaart gebracht
• Aanvraag volledig digitaal ingediend

Fase 3 – Interview:

• Voorbereiding van 10-minuten presentatie aan panel
• Anticipatie op vragen over technologie, risico’s en verdienmodel
• Alle formele documenten en referenties op orde

Na goedkeuring:

• Grant Agreement en/of Equity Term Sheet ontvangen
• Bankrekening en rapportagestructuur klaargezet
• Coach toegewezen door het EIC Business Acceleration Services team
  

  
  PROGRAMMA: INVEST EU / EUROPEAN INVESTMENT FUND (EIF)

Doel:

InvestEU is het belangrijkste investeringsinstrument van de EU voor economische groei en innovatie. Via het European Investment Fund (EIF) stelt het programma risicokapitaal, leningen en garanties beschikbaar aan startups, scaleups en het MKB – niet rechtstreeks, maar via geselecteerde financiële intermediairs zoals banken, investeringsfondsen en fintechs.

Doelgroep:

• MKB-bedrijven en scaleups die behoefte hebben aan groei- of werkkapitaal
• Bedrijven met risicoprofiel dat lastig financierbaar is via reguliere banken
• Bedrijven actief in innovatie, digitalisering of verduurzaming

Voordelen:

• Makkelijker toegang tot durfkapitaal of risicovolle leningen
• EU-garantie verlaagt drempel bij financiers
• Minder zekerheden nodig voor kredietverstrekking

Procedure:

1. Zoek een financiële intermediair (bank, VC) die samenwerkt met het EIF via deze lijst.
2. Dien aanvraag in bij de intermediair, niet bij de EU zelf.
3. De intermediair beoordeelt het risico, projectpotentie en kredietwaardigheid.
4. Bij toekenning worden middelen beschikbaar gesteld met gunstigere voorwaarden dan op de open markt.

CHECKLIST – INVESTEU / EIF

Voorbereiding:

• Mijn bedrijf heeft een duidelijke groeiambitie en financieringsbehoefte.
• Ik heb de lijst van EIF-partners in Nederland geraadpleegd.
• Een solide businessplan met begroting is opgesteld.

Aanvraag via Intermediair:

• Ik heb contact gelegd met een erkende bank of investeerder.
• Mijn aanvraag verwijst naar InvestEU als dekking (indien relevant).
• Ik ben voorbereid op een due diligence door de intermediair.

Na goedkeuring:

• Financieringsvoorwaarden geaccepteerd en contract getekend.
• Eventuele rapportage- of prestatieverplichtingen geborgd.
• Middelen effectief ingezet voor groei, innovatie of internationalisatie.
  

  SLOTBESCHOUWING

Voor Nederlandse startups en scaleups vormt de EU Startup and Scaleup Strategy een krachtige toolbox. Succesvolle toegang vereist een goede voorbereiding, een sterk netwerk en vaak professionele ondersteuning. De combinatie van subsidies, kapitaal, coaching en toegang tot markten maakt deze strategie een motor voor internationaal concurrerende innovatie.
(DPI 2025)